Kraj ze stolicą w Moskwie posiada niezwykle bogatą historię najpiękniejszego okresu w roku. Święta Bożego Narodzenia w Rosji odznaczają się bardzo szeroką gamą tradycji i obrzędów, które symbolizują nadejście lepszych czasów, życie w dobrobycie i same szczęśliwe chwile.
Święta Bożego Narodzenia w Rosji to państwowy, ustalony przez rząd moment świętowania przez wielu chrześcijan, stanowiący jednocześnie jedno z najważniejszych świąt w całym roku. Podczas gdy niektóre tradycje tego okresu są łudząco podobne do występujących w Polsce czy innych krajach zachodnich, część dotyczy stricte Rosji, odzwierciedla jej bogatą historię i obrzędy kojarzone przede wszystkim z Rosyjskim Kościołem Prawosławnym.
Czym charakteryzują się święta Bożego Narodzenia w Rosji?
Obchodzone są 7 stycznia
Wiele rosyjskich tradycji bożonarodzeniowych wywodzi się z kultury pogańskiej, która poprzedzała chrześcijaństwo w kraju
Od dawna rosyjskie zwyczaje obejmują kolędowanie, przepowiadanie przyszłości i przestrzeganie ścisłego postu przez 40 dni poprzedzających Wigilię
Pogańskie rytuały kojarzone ze świętami Bożego Narodzenia w Rosji mają na celu spędzenie dobrego roku w dobrobycie i przepychu. Kiedy chrześcijaństwo dotarło do kraju, tradycje te przekształciły się i połączyły ze zwyczajami nowo przybyłej religii, tworząc unikalną mieszankę bożonarodzeniową, która do dzisiejszego dnia jest głównym wyznacznikiem tego najpiękniejszego okresu w roku.
Rosyjskie prawosławie
Prawosławne Boże Narodzenie obchodzone jest 7 stycznia, według kalendarza juliańskiego stosowanego przez rosyjski Kościół Prawosławny. Obecnie różnica między kalendarzem gregoriańskim, a kalendarzem juliańskim wynosi 13 dni. Począwszy od 2100 roku, różnica wzrośnie do 14 dni, a święta Bożego Narodzenia w Rosji będą obchodzone 8 stycznia od tego momentu, aż do następnej zmiany.
W czasach sowieckich Boże Narodzenie i wszystkie inne święta kościelne były zakazane (choć wiele osób nadal świętowało je w tajemnicy). Wiele świątecznych tradycji przeniesiono do Nowego Roku, który od tamtej pory jest najpopularniejszym świętem w Rosji. Niemniej kraj ten cały czas może pochwalić się niezwykle szerokimi i bogatymi tradycjami, wśród których można wymienić wróżenie w trakcie Wigilii, śpiewanie kolęd i przestrzeganie ścisłego postu, aż do momentu pojawienia się na niebie pierwszej gwiazdki.
Tradycje świąt Bożego Narodzenia w Rosji
Tradycyjnie rosyjskie obchody Bożego Narodzenia zaczynają się w Wigilię (ros. Сочельник). Nazwa pochodzi od specjalnego posiłku składającego się ze zbóż (zazwyczaj pszenicy), nasion, orzechów, miodu, a czasami suszonych owoców. Oznacza też koniec ścisłego postu bożonarodzeniowego, która trwa czterdzieści dni. Post jest ściśle przestrzegany, aż pierwsza gwiazda pojawi się na wieczornym niebie podczas Wigilii, aby symbolizować pojawienie się Gwiazdy Betlejemskiej, która zainspirowała i doprowadziła trzech mędrców do domu Jezusa w Jerozolimie.
Rosyjskie święta spędzane są z rodziną i są uważane za czas przebaczenia i miłości. Przemyślane prezenty są przekazywane bliskim, a domy są ozdobione figurami aniołów, gwiazd i szopek. Wielu Rosjan uczestniczy w mszy bożonarodzeniowej w Wigilię Bożego Narodzenia.
Po zmroku, gdy post jest przerwany, rodziny siadają do posiłku. Tradycyjnie podawane są różne marynowane produkty, w tym korniszony, marynowane grzyby, kapusta kiszona i marynowane jabłka. Inne tradycyjne potrawy to placki mięsne, grzybowe, rybne lub warzywne. Serwowany jest również napój o nazwie сбитень, przyprawiony miodem i przyprawami. Obecnie rosyjskie posiłki świąteczne
są eklektyczne i różnorodne, niektóre rodziny podążają za tradycją, a inne wybierają zupełnie inne potrawy. Wielu Rosjan nie podąża za postem lub chodzi do kościoła, ale nadal świętuje, postrzegając święto Bożego Narodzenia jako święto miłości, akceptacji i tolerancji.
Kuchnia istotnych elementem świąt Bożego Narodzenia w Rosji
Główne dania na świątecznym stole w Rosji obejmują różnorodność wieprzowiny (pieczona świnia), nadziewaną głowę świni, pieczone kawałki mięsa i galarety. Obiad świąteczny zawiera również wiele innych mięs: gęsinę z jabłkami, zająca z kwaśną śmietaną, dziczyznę, jagnięcinę, całe ryby itp. Obfitość grudkowatych smażonych i pieczonych mięs, całego pieczonego kurczaka i ryb na świątecznym stole była związana z cechami pieca rosyjskiego, co pozwala na udane wytwarzanie dużych porcji.
Słodkie rosyjskie potrawy serwowane na świątecznym stole zawierają jagody, owoce, słodycze, ciasta, herbatniki i miód. Napoje obejmowały buliony do picia (kompot i słodkie zupy, kisiel),
a od początku XVIII wieku chińską herbatę.
Świąteczne wróżenie
Jedną z najciekawszych tradycji świąt Bożego Narodzenia w Rosji jest wróżenie, które rozpoczęło się w czasach przedchrześcijańskich (i nie jest akceptowana przez rosyjski Kościół Prawosławny). Tradycyjnie wróżby były wykonywane przez młode, niezamężne kobiety, które gromadziły się w domu lub w баня – rosyjskiej saunie. Kobiety nosiły tylko koszule nocne i luźne włosy. Zamężne kobiety i mężczyźni nie mogli brać udziału w wróżbiarskich rytuałach. Zamiast tego starsze kobiety wykonały заговоры – rytuały oparte na słowie mające na celu przyniesienie dobrobytu ich rodzinom.
W dzisiejszej Rosji wiele rytuałów wróżbiarskich dotyczy całej rodziny. Częste są również czytania tarota, czytanie z liści herbaty i wróżenie z fusów. Oto kilka przykładów tradycyjnych metod wróżenia podczas rosyjskich świąt Bożego Narodzenia:
Miska jest wypełniona ryżem i pojawia się pytanie lub życzenie. Kiedy włożysz rękę do miski,
a następnie wyciągniesz ją z powrotem, musisz policzyć liczbę ziaren, które przykleiły się
do twojej ręki. Liczba parzysta oznacza, że życzenie spełni się wkrótce, podczas gdy liczba nieparzysta oznacza, że spełni się po pewnym czasie. Może być również postrzegane jako odpowiedź „tak” lub „nie” na pytanie.Zbierz tyle kubków, ile jest ludzi w pomieszczeniu. Jeden z następujących przedmiotów jest umieszczany w każdym kubku (jeden obiekt na filiżankę): pierścień, moneta, cebula, sól, kawałek chleba, cukier i woda. Każdy na zmianę wybiera kubek, z zamkniętymi oczami. Wybrany obiekt reprezentuje najbliższą przyszłość. Pierścień oznacza ślub, moneta oznacza bogactwo, chleb oznacza obfitość, cukier oznacza szczęśliwe czasy i śmiech, cebula oznacza łzy, sól oznacza trudne czasy, a filiżanka wody oznacza życie bez zmian.
Tradycyjnie, w Wigilię, młode kobiety wychodziły na zewnątrz i pytały pierwszego mężczyznę, który zobaczył, jak się nazywa. Nazwa ta była uważana za imię ich przyszłego męża.
Mam na imię Julia i pochodzę z południa Polski, jednak pod 2 lat mieszkam w Gdańsku, gdzie pracuję w agencji tłumaczeń jako tłumacz języka włoskiego. Na co dzień zajmuję się przekładem różnego rodzaju tekstów i dokumentów jak również pisaniem artykułów na strony internetowe. Moją pracę lubię za elastyczne godziny racy i możliwość zdobywania nieustannie wiedzy. Dzięki temu mam praktykę i doświadczenie, którym z przyjemnością z Wami się podzielę. W wolnym czasie lubię poczytać dobrą książkę i obejrzeć film.