Sytuacja gospodarcza na Białorusi

The World Bank podkreśla, że polityka wspierająca popyt krajowy i eksport towarów pomogły przyspieszyć cykliczne ożywienie w 2018 roku na Białorusi. Zmienność popytu zewnętrznego i słabości strukturalne sektora przedsiębiorstw państwowych nadal osłabiają potencjał jaki ma kraj. Zabezpieczenie krótkoterminowego finansowania zewnętrznego łagodzi natychmiastową presję makroekonomiczną, ale zapewnia jedynie tymczasową ulgę, jeśli nie zostanie uzupełnione zmianami strukturalnymi w celu poprawy konkurencyjności zewnętrznej.

Sytuacja gospodarcza na Białorusi: perspektywy

FocusEconomics informuje, że słabe warunki gospodarcze utrzymały się w trzecim kwartale 2019 roku, co sugeruje ogólna aktywność w okresie styczeń – wrzesień. Wzrost sprzedaży detalicznej spowolnił w tym czasie średnio mniej niż w drugim kwartale, co sugeruje, że konsumpcja gospodarstw domowych zmalała. Z bardziej pozytywnego punktu widzenia wydaje się jednak, że sektor zewnętrzny zwalniał mniej, ponieważ spadek eksportu towarów zmniejszył się w pierwszych dwóch miesiącach kwartału. Ponadto aktywność przemysłowa wróciła do wzrostu w trzecim kwartale, a produkcja rolna wzrosła na początku tego okresu.

Tymczasem na froncie politycznym białoruski minister spraw zagranicznych Uładzimir Makiej /Władimir Makiej ostatnio sprzeciwił się rosyjskim warunkom integracji. Nie da się nie zauważyć rosnącego napięcia między tymi dwoma krajami.

Sytuacja gospodarcza na Białorusi: wzrost?

Z informacji podawanych przez FocusEconomics wynika, że ożywienie gospodarcze na Białorusi w przyszłym roku nastąpi dzięki przyspieszeniu wydatków rządowych przed przyszłorocznymi wyborami i mniej optymistycznemu sektorowi zewnętrznemu. Zmniejszone zyski płac będą jednak wpływać na konsumpcję prywatną, podczas gdy stałe inwestycje stracą na wartości w związku z prawdopodobnym złagodzeniem nastrojów. Ryzyko spadku wynika ze złych pożyczek w bankach państwowych i regionalnych rozłamów. Analitycy FocusEconomics oczekują wzrostu o 2,0% w 2020 roku, co stanowi spadek o 0,1 punktu procentowego w porównaniu z prognozą z zeszłego miesiąca i 2,1% w 2021 roku.

Sytuacja gospodarcza na Białorusi: dane Banku Światowego

• Wzrost inwestycji na skutek gwałtownego wzrostu wydatków inwestycji samorządów (w latach 2017–2018) oraz pożyczek bankowych,

• wkład popytu krajowego we wzrost PKB przekroczył eksport netto, który stał się ujemny ze względu na wzrost importu,

• korzystniejsze warunki handlu z krajami spoza WNP pomogły eksporterom produktów mineralnych, metali i drewna zwiększyć zarówno wolumeny, jak i przychody. Natomiast łagodne i niestabilne ożywienie w Rosji stworzyło ograniczone możliwości zwiększenia eksportu produktów przemysłowych i rolnych,

• w pierwszej połowie 2018 roku zyski w produkcji i budownictwie spadły w ujęciu realnym, a liczba przedsiębiorstw przynoszących straty w przedsiębiorstwach państwowych (SOE) w tych sektorach spadła tylko nieznacznie,

• banki komercyjne zwiększyły akcję kredytową dla przedsiębiorstw produkcyjnych, w tempie zbliżonym do wzrostu produkcji sektorowej, pomimo wysokiego poziomu zadłużenia w 2017 roku,

• skonsolidowane dochody sektora instytucji rządowych i samorządowych odnotowały realny wzrost dzięki wysokim dochodom podatkowym,

• wydatki na inwestycje publiczne i transfery do budżetów lokalnych zostały zmniejszone, aby wygenerować zasadniczą nadwyżkę budżetową w wysokości 5,5 procent PKB,

• presja długu publicznego pozostaje, ponieważ stosunek długu publicznego do PKB wyniósł 36,8 % do drugiego kwartału 2018 roku. Jeśli zastosowana zostanie rozszerzona definicja zewnętrznego długu publicznego, stosunek długu publicznego do PKB osiągnie 51,2 %,

• średnia roczna inflacja spowolniła do 6 % w 2017 roku, a następnie do 5,6 % do września 2018 roku,

• referencyjna stopa procentowa była systematycznie obniżana w latach 2017-2018, z 17 do 10 procent do czerwca 2018 roku. W rezultacie stopy kredytowe spadły, poprawiając warunki udzielania kredytów i stymulując kredyty bankowe,

• stopień dolaryzacji był wysoki – 67,2 % depozytów denominowanych w walutach obcych, podczas gdy udział komponentu walutowego w szerokich pieniądzach spadł z prawie 66 % do 62 % w drugim kwartale 2018 roku,

• w okresie sierpień-wrzesień 2018 roku rubel białoruski stracił na wartości nominalnej o 8 % w stosunku do dolara amerykańskiego,

• pożyczki zagraniczne sektora publicznego i transfery związane z handlem ropą naftową do budżetu pomogły w zaspokojeniu krótkoterminowych potrzeb finansowych,

• międzynarodowe rezerwy brutto po zwiększeniu do 7,3 mld USD w 2017 roku pozostają na poziomie 7,2 mld USD we września 2018 roku,

• międzynarodowa pozycja inwestycyjna netto pozostaje ujemna, nieznacznie spada do prawie 42 mld USD w połowie 2018 roku.